İlk Teknesini Alacaklara Öneriler ve Tavsiyeler

13 Mar İlk Teknesini Alacaklara Öneriler ve Tavsiyeler

İlk tekne alımında karşılaşılan zorlukları adım adım aşarak, sık yapılan hatalara düşmeden, ayırdığınız bütçe ile hayallerinizi süsleyen doğru bir tekne almak mümkün mü?

 Her geçen gün daha da boğucu hale gelen şehir yaşamının üstüne, içinden geçmekte olduğumuz pandemi döneminin etkileri eklenince, denizin ve doğanın sundukları belki de hiç olmadığı kadar cazip şu günlerde. Siz de tekne sahibi olma planlarınızı öne almak için daha iyi bir mazeretinizin olamayacağını fark etmiş olabilirsiniz. Belki de yıllardır hayalini kurduğunuz tekneyi almak ve “Merhaba Mavi Dünya” demek için artık hazırsınız. Fakat yeterli bilgi ve deneyime sahip olmadığınız için korkuyor olabilirsiniz. Zira tekne pazarı, daha önce hiç olmadığı kadar çeşitliliğe sahip günümüzde. Piyasada sizi balık tutarken birkaç saatliğine rahat ettirecek tekneden tutun da dünya turunuzda dahi ev konforunu sunmak üzere tasarlanmış, iddialı birçok seçenek mevcut. Bunlara ikinci el tekne pazarındaki alternatifleri de ekleyince, ayrılan bütçeyle alınabilecek en iyi tekneyi bulmak zor bir deneyim gibi görünebilir.

Tekne sahibi olmadan önce denizde vakit geçirmiş olmanız, daha da iyisi eğitim almış olmanızın, beklentilerinizi netleştirmenize faydası olacaktır. İyi bir eğitmen tercihinizi yapmanızda yol gösterici olabilir. Ayrıca satın alma aşamasında da bilgi birikimiyle size destek olabilir. Denizci dernekleri ve topluluklarına katılabilir, almayı planladığınız teknenin benzerine sahip kaptanlarla iletişime geçip fikirlerini alabilirsiniz. Kendi hatalarından ders çıkarmayı bilen denizciler genel olarak bilgi ve deneyimlerini paylaşma konusunda isteklidirler. Burada dikkat etmeniz gereken, tek kişinin yorumu yerine birçok kaptanın bilgi birikiminden sonuç çıkarmaya çalışmak olmalıdır. İlgilendiğiniz teknenin aynısı ya da benzerini kiralamak ise size daha net fikirler verebilir. Bu imkânlardan hiçbirisine sahip değilseniz, güvenilir bir broker’ından da destek alabilirsiniz. Gelin satın almaya doğru giden adımlara birlikte bakalım.

HANGİ TEKNE? 

Göz kamaştıran motoryatlar, okyanusları aşabileceğiniz yelkenliler, konfor ve yelken keyfini birlikte sunan katamaranlar ve niceleri… Aralarında kaybolmadan önce yapmanız gereken kendinize basit sorular sormak olmalı. Teknenizi hangi amaçlarla, hangi periyodlarda, kaç kişilik bir ekiple, hangi deniz (ya da göl) şartlarında kullanmak beklentisindesiniz? Ve bunları yaparken ayırabileceğiniz bütçeniz ne kadar? Vereceğiniz her cevap seçeneklerinizi biraz daha daraltmanızı sağlayacaktır. Karasızlık yaşıyor olabilirsiniz. Seyir yapmayı planladığınız bölgelerde, benzer senaryolarda sıklıkla tercih edilen tekne tipleri, tekne seçiminizde size yol gösterici olabilir.

İlk teknenizi almak için yaptığınız araştırmalarda, katıldığınız fuarlarda, gezdiğiniz teknelerde seyir güvenliği, CE standardı, işlevsellik, donanım özellikleri, uzun vadeli bakım/onarım masrafları gibi önemli konulardansa, yaşam lüksüne dair detaylar ilginizi daha çok cezbedebilir. Tekne üreticileri bu masum hatanın farkındadırlar. Maalesef teknik detaylar yerine, size barbekü, mini buzdolabı gibi özellikleri anlatmaya daha isteklidirler. Benzer şekilde, görüştüğünüz tekne sahipleri kronik sorunlar yerine, sizlere favori demir yerlerini anlatabilir. Doğru cevapları almak için doğru soruları sormalısınız. Aksi taktirde henüz ilk sezonunuzda teknenizin ihtiyaçlarınız karşılamadığı gerçeği ile yüzleşebilir ya da masrafları bütçenizi zorlayan tekneniz ile vedalaşmak zorunda kalabilirsiniz.

 OPTİMAL TEKNE BOYUNU BELİRLEMEK

Alacağımız tekneyi seçerken, ayırdığınız bütçeyi belirledikten sonra vermeniz gereken bir diğer önemli karar tekne boyunuzun ne olacağıdır.

İlk teknesini almak isteyenlere verilen en klişe tavsiyeler belki de “küçük bir tekne al, seversen büyütürsün”, “büyük tekne alma, abrayamazsın” olabilir.

Bu tavsiyeleri körü körüne dinlemenizin iki büyük riski vardır. Yaşam alanı yetersiz bir tekne tercih etmeniz durumunda, ilk sezonunuzda teknenizi büyütmek isteği duymaya başlayabilirsiniz. Daha da kötüsü, siz veya aile bireyleriniz henüz yolun başındayken deniz yaşamından soğuyabilir. Uygun olandan büyük bir tekne tercih etmenizin de başka olumsuz sonuçları olması kaçınılmazdır.

Bunların aksine, doğru boyutta ve özellikte bir tekneye kısa sürede uyum sağlayabilir, seyir güvenliğinizden, yaşam konforunuzdan ödün vermeden ve bütçenizi zorlama endişesi yaşamadan uzun yıllar denizciliğin tadını çıkartabilirsiniz.

Yaptığınız araştırmalarda, aynı boyda seri üretim teknelere nazaran uygun fiyatlarıyla özel üretim tekneler karşınıza çıkabilir. Genellikle sınırlı teknik imkânlar ve yetersiz Ar-Ge ile üretilen bu teknelerin sorun çıkarma potansiyelleri fazla olmaları sebebiyle ideal ilk tekneler olmayabilirler. Onlarca yılın deneyimiyle üretilen seri üretim tekneler, ikinci el değerlerini korumaları sebebiyle de daha güvenilir limanlardır.

BÜTÇENİN BELİRLENMESİ

Tekne için ayırdığınız bütçenin ana kalemi tekne fiyatı gibi gözükse de, tekne üzerindeki yaşamınızı sürdürülebilir kılacak olan genel işletme masraflarının bütçenize uygunluğudur. Bir teknenin fiyatını değerlendirirken sizi bekleyen masraflarını göz önüne almanız bu yüzden önemlidir.

Teknenizi bağlı bulunduracağınız yöredeki marina ve bağlama yerlerinin güncel ve geçmiş fiyatlarını öğrenin. Karaya alma, alt boyama, motor ve diğer bakım masrafları hakkında net fikir sahibi olun. Yıllık sigorta, vergi ve harçları, tahmini yakıt giderlerinizi bütçe öngörünüze ekleyin. Teknenin planlanmayan masrafları olabileceğini göz önünde bulundurun. Çıkardığınız rakamlara bağlı olarak gerek görüyorsanız yeni veya ikinci el tercihlerinizi, hedeflediğiniz tekne boyunu güncelleyin. İşletme masrafları konusunda çekinceleriniz olan bir tekneyi almayın.

DOĞRU TEKNEYİ BULMAK

Sıfır ya da ikinci el bir tekne almanın farklı artı ve eksileri vardır. Yeni bir tekne öncelikle çok göz alıcıdır. Üreticinin belirlediği garantilere sahiptir. Ama fiyatları ikinci el benzerlerinin çok üstündedir. Fakat acemilikle oluşabilecek hasarlar sizi biraz daha fazla üzebilir. İkinci el tekneler genellikle daha donanımlı olmalarına rağmen yeni teknelere nazaran uygun fiyatlıdır. Fakat yaşlarına ve kullanım şekillerine bağlı olarak farklı oranda yıpranmış olmaları kaçınılmazdır. Öte yandan, bakımlı ikinci el bir tekne, yeni suya inmiş bir tekneden daha sorunsuz olabilir. Sıfır teknelerde güvenlik ve yaşam ekipmanları gibi bir çok eksik sizi bekler. Donanımlı bir ikinci el tekne ise beklentilerinizin üstünde ekstralara sahip olabilir. Fiyat kıyaslaması yaparken bu tip donanım maliyetlerini de göz ardı etmemelisiniz.

İKİNCİ EL TEKNE ALMAK

İlan siteleri bize tekne piyasası hakkında genel bir fikir verecektir. Ama sanılanın aksine, iyi bir ikinci el tekne almanın en iyi yolu buradan geçmez.

İlan sitelerinin listelerini, yüksek fiyatlı veya zayıf kondisyonlu olmaları sebebiyle uzun süredir satılamayan tekneler oluşturur. Aslında doğru fiyatlandırılmış, bakımlı tekneler ise genelde ilan sitelerine girmeden, dostlar arasında satılır. Ya da bu sitelerde çok kısa sürede yeni sahiplerini bulurlar. Böylesi iyi teknelere ulaşmak isterseniz ekran başından kalkmalı, marina ve iskeleleri gezmeye başlamalısınız. Bu sayede bağlama yerlerinde, henüz satılık levhası dahi asılmamış tekneleri ilk defa siz görme imkanı yakalayabilirsiniz. Kaptanlarından, ilan sitelerinde bulunmayan detayları, birinci ağızdan öğrenebilirsiniz.

Farklı boy ve modelde tekneleri doya doya gezmek için tekne fuarları biçilmiş kaftandır. Yeni tekne almayı düşünüyorsanız, fuara özel fiyatlardan faydalanabilirsiniz. Tekne alma planlarınızı uzun vadeli olsa dahi tekne fuarlarını ziyaret etmeyi ihmal etmeyin. Fuarlar, markalar ve sundukları hakkında sağlıklı fikirler oluşturmanıza fayda sağlayabilirler.

SATIN ALMA AŞAMASI

Tercihinizi ikinci el bir tekne almaktan yana kullandınız, belirlediğiniz kriterleri taşıyan tekneyi bulduğunuzu düşünüyorsunuz. Artık tekne sahibine teklif verme zamanı. Bu aşamada çok düşük teklifler vererek pazarlık başlatmaktan kaçınmalısınız.

Teknelerine iyi bakan kaptanlar, onlarla gönül bağı kurarlar. Teknelerinin ederinin çok altında verilen bir teklife alınarak pazarlığı başlamadan bitirebilirler.

Çok düşük bir teklif vermek yerine, tekneye yapılması gereken işleri, olası masrafları tespit edebilirsiniz. Böylece bu işlemlerin bedelleri kadar indirim talep etmenizdeyse bir yanlışlık olmayacaktır.

Almak istediğiniz aday tekneyle deniz denemesi yapmayı ihmal etmeyin. Yapacağınız bu seyir kısa bile olsa size bir çok şeyi gözlemleme şansı sunar. Belli bir deneyim sahibi olabilirsiniz, ama sadece deniz üstünde ve tek başınıza yapacağınız kontrollerle yetinmemelisiniz. Teknenin gerçek kondisyonunu öğrenmenin en iyi yolu, tekne muayenesi yani sörvey raporu almak olacaktır. Tanıdık ve güvenilir bir ustanın yapacağı hızlı bir kontrol ile fikir sahibi olabilirsiniz. Ancak sertifikalı bir uzmanın hazırlayacağı, kapsamlı bir sörvey raporunun yerini asla tutamaz. Bir çok detay barındıran bu işlemin pahalı, hatta lüzumsuz olduğunu düşünebilirsiniz. Fakat alacağınız bu detaylı rapor sizi gizli masraflardan ve büyük zararlardan koruyacaktır. Yakın gelecekte sizi bekleyen bakım harcamaları hakkında da bilgi sahibi yapar. Kısacası yeni teknenizi güvenle kullanmanızı sağlar.

“Doğru Tekne”, amacınıza ve bütçenize uygun olan teknedir. Beklentilerinize ve bütçenize uygun tekneyi satın alarak, ilk teknenizle uzun yıllar deniz yaşamının keyfini sürebilirsiniz.

Hayalinizdeki tekneye kavuşmanız dileğiyle denizlerden selamlar.

Fırat Göker

Yazılış Tarihi :17.01.2021

MotorBoat & Yachting Dergisi, Şubat 2021 sayısında yayınlanmıştır.

Tekne ve deniz yaşamı ile ilgili videolarımızı YouTube sayfamızdan izleyebilirsiniz.

• Sonraki Yazıda; Tekneyi Sezona Hazırlamak

Yeni yazılardan ve güncel gelişmelerden haberdar olmak için bizi Facebook Sayfamızdan takip edebilirsiniz.

facebook.com/sailingmia